Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
29.12.2006 aktualizacja 29.12.2006

Nie ma dowodów na istnienie Polan

<p>Swoją nazwę Polska zawdzięcza Polanom, wczesnośredniowiecznemu plemieniu zamieszkującemu obszar dzisiejszej Wielkopolski - uważają historycy. Nie wiadomo jednak, czy Polanie istnieli. &#8222;Nie ma na to żadnych dowodów&#8221; &#8211; twierdzi profesor Przemysław Urbańczyk z <a href="http://archeolog.iaepan.edu.pl/">Instytutu Archeologii i Etnologii PAN.</a></p>

O plemieniu Polan możemy dowiedzieć się z późniejszych źródeł pisanych. „Był to produkt propagandy średniowiecznej, zaakceptowany przez historyków” – wyjaśnia naukowiec. „Nie było ani Pomorzan, ani Mazowszan, ani też Lublinian, czy jak chcą niektórzy Staropodlasian” - dodaje.

Ruskie źródło z XII wieku, tzw. kronika minionych lat, umieszcza natomiast Polan na Rusi. „To również pomyłka. Autor kroniki, a za nim Nestor (ruski dziejopisarz z XI/XII w – PAP) powielił błąd polskich kronikarzy” – mówi profesor.

SZUKAJ POLSKI W POLU

Faktem jest, że część nazw państw europejskich wzięło się od najważniejszych ludów zamieszkujących ich terytoria – stąd Dania, Szwecja, Anglia. Genezy słowa "Polska" prof. Urbańczyk doszukuje się jednak w trywialnym...polu/polanie. „Najprawdopodobniej +Polska+, czyli +Polenia/Polania/Polonia+ wywodzi się od odlesionej, otwartej, uprawianej przestrzeni, czyli pola” – wyjaśnia.

Po raz pierwszy „Polska” pojawia się w spisanym w Rzymie w 999/1000 roku „Pierwszym żywocie św. Wojciecha”. Italski autor Jan Canaparius nazywa Bolesława Chrobrego „księciem Palan”. Na jego monecie z 1005/1006 roku również widnieje już nazwa Polonia. Dlaczego akurat taka nazwa? „To wciąż pozostaje zagadką. W każdym razie chodziło tu o rozróżnienie mieszkańców różnych państw Europy Środkowej” – przypuszcza naukowiec.

Równie ciekawa może być geneza słów „Słowianie” i „Niemcy”. „Prawdopodobnie znów jest to wynik prostego rozróżniania sąsiadujących ze sobą ludów. Słowianie i Niemcy posługiwali się różnymi językami. Dla Słowian mowa zachodnich sąsiadów była niezrozumiała, więc byli to dla nich ludzie po prostu niemi, stąd Niemcy. Słowianie zaś posługiwali się we własnym mniemaniu mową, słowem, stąd Słowianie” – tłumaczy prof. Urbańczyk.

PAP - Nauka w Polsce, Adam Lisiecki

we

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024