Międzynarodowa grupa badaczy z dwóch ośrodków niemieckich: Max–Planck–Institut fuer Entwicklungsbiologie oraz Universitaet Tuebingen, z hiszpańskiego Universidad Politecnica de Madrid oraz amerykańskiego University of California w Berkeley analizowała populacje rzodkiewnika pospolitego (Arabidopsis thaliana) zebranego w 500 lokalizacjach w Europie. W Hiszpanii i Niemczech rośliny były narażone na brak wody, więc można było zaobserwować, jak poszczególne okazy reagują na upały i suszę.

Naukowców szczególnie interesowały unikatowe mutacje genetyczne umożliwiające roślinom tego samego gatunku przetrwanie w odtworzonym eksperymentalnie klimacie. Głównym celem badania było określenie, które z tych mutacji mogą zadecydować o przetrwaniu gatunku.

Dane te zestawiono z modelami prognozującymi, jak będą kształtowały się temperatury i opady w ciągu następnych kilku dekad. Naukowcy chcieli w ten sposób ocenić, jak na bioróżnorodność roślin wpłyną zmiany klimatu wywołane działalnością człowieka.

„Na bazie naszych kalkulacji sięgających 2050 r. możemy stwierdzić, że konieczna będzie duża zmiana w mutacjach rzodkiewnika pospolitego, aby przetrwał na obszarze od południowej do środkowej Europy” – uważa Moises Exposito-Alonso, pierwszy autor badania. „Zadziwiające jest to, jak bardzo okazy z odmiennych części Europy różnią się od siebie, jeśli chodzi o zdolność do przetrwania warunków klimatycznych w przyszłości” – dodał Detlef Weigel, dyrektor Max Planck Institute, gdzie koordynowano badania.

Przewidywania naukowców wskazują, że kiedy spadnie poziom opadów i temperatury wzrosną, szczególnie na obszarach między Morzem Śródziemnomorskim a Europą Północną, dominujące populacje roślin nie przetrwają z braku stosownej mutacji genetycznej. Może to dotyczyć wielu gatunków roślin w Europie.

Współczesne metody prowadzenia badań pozwolą na pozyskanie informacji genetycznych o coraz większej liczbie gatunków. Dzięki temu będzie można sprawniej przewidywać, które gatunki mogą najbardziej ucierpieć w wyniku zmian klimatu. (PAP)

mrt/ jjj/