Wkrótce ma się rozpocząć wiercenie otworu na Oceanie Indyjskim, by po raz pierwszy uzyskać dostęp do płaszcza, warstwy leżącej pod skorupą ziemską. Kontynentalna skorupa ziemska może być gruba na dziesiątki kilometrów, natomiast skorupa tworząca dno oceanów jest znacznie cieńsza.

Projekt realizowany jest w ramach International Ocean Discovery Program (IODP). Jak twierdzi kierujący zespołem prof. Chris MacLeod z Cardiff University, pokonanie około pięciu kilometrów zajmie prawdopodobnie kilka lat i będzie wymagać trzech ekspedycji. Dzięki pobranym próbkom można będzie zweryfikować poglądy na temat budowy skorupy ziemskiej.

Naukowcy liczą także na zbadanie „nieciągłości Mohorovičicia” (Moho) – kilkustemetrowej warstwy pomiędzy skorupą a płaszczem, w której fale sejsmiczne gwałtownie zmieniają prędkość. Przyjmuje się, że typowe skały skorupy, takie jak granit, bazalt czy gabro – ustępują tam głębinowym perydotytom. Prof. MacLeod przypuszcza, że nieciągłość może wynikać z obecności wody, która penetrując perydotyty tworzy odmienny rodzaj skały-serpentynit. Jeśli ma rację, mogą się zmienić poglądy na budowę Ziemi.

Wiercenia powinny poszerzyć także naszą wiedzę na temat żyjących w skorupie ziemskiej bakterii, żywiących się metanem i wodorem powstającymi w przebiegu tworzenia się serpentynitu.

Żadna z podejmowanych w ciągu ostatnich 60 lat prób dotarcia do płaszcza Ziemi nie powiodła się. Tym razem szanse są większe. Ławica Atlantis południowo-zachodniej części Oceanu Indyjskiego to miejsce, w którym dzięki uskokom i działaniu erozji dotarcie do płaszcza nie powinno być trudne.

Wiercenia na Ławicy Atlantisa mają być prowadzone z pokładu statku Joides Resolution. Dno oceanu leży w tym miejscu na głębokości 700 metrów.

Joides Resolution ma wyjść w morze ze Sri Lanki 5 grudnia.(PAP).

pmw/ krf/