Łódź/ Prof. Grzegorz Ziółkowski laureatem Nagrody im. Tadeusza Kotarbińskiego

Ziółkowski otrzymał nagrodę za książkę "Okrutny teatr samospaleń. Protesty samobójcze w ogniu i ich echa w kulturze współczesnej", wydaną przez Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Poświęcona jest ona zjawisku protestacyjnych samospaleń i wybranym dziełom, które się do nich odnosiły.

Uzasadniając werdykt ks. prof. Andrzej Szostek zwrócił uwagę, że to właśnie ta praca najbardziej poruszyła kapitułę, praca, która dotyka ludzkiej krzywdy, niesprawiedliwości i poniżenia. "Dotyka tak głęboko, tak dotkliwie, że wywołuje dramatyczny protest, tragiczny krzyk rozpaczy – akt publicznego, demonstracyjnego samospalenia" – mówił podczas niedzielnej uroczystości.

Zdaniem kapituły, prof. Ziółkowski wykazał się dogłębną znajomością perspektywy religijnej, historycznej, socjologicznej, psychologicznej, filozoficznej i kulturoznawczej. Monografia oparta jest nie tylko na obszernej i często przywoływanej przez autora literaturze, ale także na własnych badaniach. Wszystkie przywoływane opinie i cytaty są rzetelnie udokumentowane. Autor wielokrotnie odnosi się też krytycznie do zastanych opinii, zawsze rzetelnie swą krytykę uzasadniając.

Dziękując za wyróżnienie laureat stwierdził, że pomysł, by tego typu nagroda funkcjonowała na Uniwersytecie Łódzkim, uważa za znakomity. Nie tylko dlatego, że nobilituje humanistykę, ale przede wszystkim ukazuje jej znaczenie, a to wspomaga humanistów, jeśli chodzi o widoczność w sferze publicznej.

Przyznał, iż cieszy się z tego, że mógł poznać pozostałych nominowanych, bo o to również chodzi w tej nagrodzie, by budować mosty. "Humaniści nie mogą być letni, nie mogą wybierać prostych ścieżek, humaniści muszą być osobami z pasją i to pojmowaną dwojako – jako żar poznawczy, w sensie poszukiwań i nieodpuszczania oraz jako rodzaj męki – nie możemy pozwolić sobie na nierzetelność, na pójście na skróty" – powiedział.

Przewodniczący kapituły konkursu, rektor Uniwersytetu Łódzkiego prof. Antoni Różalski przypomniał, że wyróżnienie przyznane zostało już po raz piąty. W ciągu tych pięciu lat zostało zgłoszonych ponad 280 prac. "Kiedy pięć lat temu Uniwersytet Łódzki zdecydował się na utworzenie konkursu, mieliśmy informacje o problemach humanistyki, o jej kryzysie. Chcieliśmy pokazać, że na polskich uczelniach i instytucjach powstają znakomite prace z humanistyki. I myślę, że to się udało" – mówił.

W tym roku na konkurs nadesłano 76 prac. Kapituła konkursu, w skład której wchodzą wybitni uczeni z całej Polski, nominowała do nagrody pięć z nich. Były to: dwa tomy Andrzeja Franaszka "Herbert. Biografia I. Niepokój" oraz "Herbert. Biografia II. Pan Cogito" zgłoszone przez Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie oraz praca Joanny Lisek "Kol isze - głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.)" doceniona przez Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.

Dzięki rekomendacji Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego nominowano Magdalenę Matysek-Imielińską i jej "Miasto w działaniu. Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa - dobro wspólne w epoce nowoczesnej". Z kolei Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach zgłosił pracę Zuzanny Zbróg i Piotra Zbróga "Konstruowanie reprezentacji społecznej zapożyczeń do końca wieku XVIII", a Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Grzegorza Ziółkowskiego "Okrutny teatr samospaleń. Protesty samobójcze w ogniu i ich echa w kulturze współczesnej".

Nagroda im. Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego Profesora Tadeusza Kotarbińskiego została ustanowiona w 2015 r., w ramach obchodów 70-lecia UŁ. Ideą konkursu jest "dawanie dowodu na istnienie niezwykle silnej grupy polskich naukowców zajmujących się na co dzień humanistyką we wszystkich jej odmianach".

Patron nagrody - prof. Tadeusz Kotarbiński - był pierwszym rektorem UŁ, wybitnym etykiem, filozofem i wykładowcą akademickim. W swoim dorobku zwracał uwagę na to, jak istotna w pracy wykładowcy akademickiego jest etyka i rola "opiekuna spolegliwego", czyli człowieka wrażliwego na potrzeby innych, empatycznego, otwartego.

PAP - Nauka w Polsce,  Jacek Walczak

jaw/ agz/