O roli sztuki miejskiej i urbanistyki w kształtowaniu sfery publicznej - naukowo w Łodzi

Hasło przewodnie tegorocznej edycji brzmi „Urban Polarities”, a celem konferencji jest wykorzystanie dorobku różnych dyscyplin naukowych do krytycznego badania roli sztuki miejskiej w jej różnych przejawach i urbanistyki w kształtowaniu sfery publicznej.

W wydarzeniu mają uczestniczyć zarówno teoretycy, jak i praktycy, którzy będą mieli okazję uważniej przyjrzeć się miejskim skrajnościom, czyli konkurującym i ścierającym się ze sobą wartościom, postawom i aktywnościom.

„Chcielibyśmy zastanowić się nad polaryzacjami wizualnymi, przestrzennymi, ale i społecznymi, zarówno takimi, które wynikają z wielkich projektów odnowy miast, jak i tymi zakorzenionymi w codziennym życiu miasta, w działaniach oddolnych i zwykłym zamieszkiwaniu. Chcemy poszerzyć dyskusję, uwzględniając znaczenie estetycznego doświadczenia miasta każdego z nas” - zapowiada dr Wioletta Kazimierska-Jerzyk z Instytutu Filozofii UŁ.

Badacze będą dyskutować m.in. o różnych formach miejskiej kreatywności, które często przeciwstawia się sobie – zarówno o street arcie, jak i sztukach pięknych. „Interesuje nas, czy i jak konkurują ze sobą architektura i zieleń w procesach rewitalizacji miast i jak ich rozwój redefiniuje przestrzenie miejskie” – dodaje dr Kazimierska-Jerzyk.

Uczestnicy konferencji omawiać będą również zakończone i bieżące projekty rewitalizacji oraz zmiany, jakie przyniosły. Będą też dyskutować o wnioskach, jakie można wyciągnąć z udanych i nieudanych przedsięwzięć.

Zdaniem naukowców istnieje ogromny potencjał ludności lokalnej w odtwarzaniu pamięci o mieście, a udział rdzennej społeczności w rewitalizacji zdegradowanych obszarów poindustrialnych jest realny i czynny. Przykładem mogą być dzielnice Bon Pastor i Baró de Viver w Barcelonie, gdzie od 20 lat trwa współpraca naukowców z mieszkańcami zdegradowanych dzielnic na rzecz rewitalizacji tych przestrzeni oraz zachowania pamięci o nich.

Według dr Kazimierskiej-Jerzyk także Łódź - ze swoistymi cechami historycznymi, społecznymi i ekonomicznymi oraz z obecnymi wysiłkami na rzecz rewitalizacji i przebudowy - jest ciekawym polem do takich obserwacji.

„Zauważyć można u nas stereotypowe, a więc często uproszczone i krzywdzące mechanizmy podziału, obecne zarówno w sferze wizualnej, jak i społecznej. Przykładami takich polaryzacji są skrajności: estetyczny lub funkcjonalny, spójny i ukończony a synkretyczny i pozostający w procesie, dawny i wartościowy historycznie lub nowy i pozbawiony stosowności czy permanentnie zaniedbany a przeinwestowany” – dodaje dr Kazimierska-Jerzyk.

W ocenie badaczy nie warto umniejszać roli street artu jako sztuki tymczasowej, interwencyjnej i powierzchownie estetyzującej miasto, powinno się zaś docenić jej walory edukacyjne i poznawcze.

„Warto argumentować za uważnym doświadczeniem sztuki w mieście, pozwalającym skupić się na szczegółach, ponieważ ułatwia to utożsamianie się z miejscem poprzez budowanie kontekstów. Są one przydatne zarówno w zrozumieniu związków obecnej struktury przestrzennej, architektonicznej lub dekoracyjnej z przeszłością, jak i w śledzeniu nowych narracji czy warstw kulturowych. Pokazują to np. powiązania street artu i sztuk pięknych w galeriach outdoorowego malarstwa, np. w Londynie, Gdańsku czy w Łodzi” - oceniła dr Wioletta Kazimierska-Jerzyk.

Konferencja z cyklu „Estetyczna energia miasta” odbywać się będzie w dniach 25-27 października w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Łódzkiego. Więcej informacji na jej temat można znaleźć na stronie: http://aecity.uni.lodz.pl.

Organizatorami konferencji są: Katedra Etyki UŁ we współpracy z Centrum Badań Miejskich Uniwersytetu Barcelońskiego, Centrum Ceraneum UŁ oraz Fundacją Urban Forms.

PAP - Nauka w Polsce

szu/