Nauka dla Społeczeństwa

18.04.2024
PL EN
29.11.2019 aktualizacja 29.11.2019

Pięcioksiąg przetłumaczono na język kaszubski: „Na zôczątkù Bóg stwòrził niebò i zemiã”

Źródło: UAM Źródło: UAM

"Na zôczątkù Bóg stwòrził niebò i zemiã. A zemia bëła bezsztôłtną pùstoscą" - tak zaczyna się Pięcioksiąg przetłumaczony na język kaszubski przez franciszkanina o. prof. Adama Ryszarda Sikorę z UAM w Poznaniu. Praca nad projektem trwała pięć lat.

W komunikacie na stronie Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu poinformowano, że przekład Pięcioksięgu jest pierwszym tłumaczeniem tej części Biblii z języka hebrajskiego na kaszubski (wcześniej przetłumaczono jedynie 31 wersetów z języka niemieckiego w XVII i XVIII w. i ok. 40 perykop liturgicznych z języka polskiego na początku XXI w.). Projekt przekładu podjęto i zrealizowano na Wydziale Teologicznym UAM w Poznaniu. Zgodnie z założeniami poszczególne księgi były tłumaczone i wydawane w ciągu pięciu lat (co roku jedna księga).

"Każde tłumaczenie jest wyzwaniem dla tłumacza, a przekład Biblii niesie ze sobą wiele wyzwań. Nie idzie tu tylko o oddalenie języka wyjściowego od docelowego, ale też `odległość` czasu i kultury. Ciekawe poznawczo byłoby np. usłyszeć głos faraona w kaszubskiej mowie" – mówi o. prof. Adam Ryszard Sikora.

Publikacji poszczególnych ksiąg podjęło się Wydawnictwo Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Gdańsku. Wydawnictwo zapewniło również korektę językową prof. Jerzego Tredera (zm. w 2015 r.) oraz mgr Danuty Pioch, przewodniczącej Rady Języka Polskiego. Publikacja jest dostępna w dystrybucji Wydawnictwa, a w najbliższym czasie także w kaszubskich w placówkach regionalnych, m.in. w Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubskiej w Wejherowie.

"Mając na uwadze losy wcześniejszych przekładów części Biblii na kaszubski, można żywić nadzieję, że Pięcioksiąg również zaznaczy swoją obecność w liturgii oraz szeroko pojętej kulturze i promocji kaszubszczyzny, np. w projekcie Verba Sacra, wykonaniach muzycznych czy może nawet w malarstwie. Chociaż być może dla niektórych, stanie się on także `wersją kolekcjonerską`" – ma nadzieję o. Adam Ryszard Sikora.

Franciszkanin o. Adam Ryszard Sikora jest profesorem biblistyki. Przedmiotem jego naukowych zainteresowań są Pisma Janowe oraz kaszubska translatoryka biblijna. Jest autorem kilkunastu monografii oraz ponad stu artykułów naukowych w tych dziedzinach. Wcześniej przetłumaczył na język kaszubski cztery Ewangelie i Księgę Koheleta. Od 2003 r. fragmenty jego tłumaczeń prezentowane były w ramach interdyscyplinarnego projektu Verba Sacra.

UAM przytacza trzy fragmenty tłumaczenia:

Rdz 1, 1-5

"1Na zôczątkù Bóg stwòrził niebò i zemiã. 2A zemia bëła bezsztôłtną pùstoscą. I cemk béł nad òtchłanią, a dëch Bòga ùnôszôł sã nad wòdama. 3I rzekł Bóg: `Niech bãdze wid!` I stôł sã wid. 4I ùzdrzôł Bóg, że wid béł dobri. Tej rozdzelił Bóg wid òd cemkù. 5I Bóg dôł miono widowi – dzéń, a cemkòwi – noc. I béł wieczór i pòrénk – dzéń pierszi".

Wj 20, 1-5

"1Tej Bóg wëpòwiedzôł wszëtczé ne słowa: 2`Jô jem PÓN, twój Bóg, chtëren ce wëprowadzył z egipsczi zemi, z dodomù niewòlë. 3Nie bãdzesz miôł jinszich bògów przede Mną! 4Nie ùczënisz niżódny sztaturë, ani òbrazu tegò, co je wësok na niebie, ani negò, co je niskò na zemi, ani negò, co je w wòdach pòd zemią! 5Nie bãdzesz sã kłóniôł i nie bãdzesz jima służił, bò Jô PÓN, twój Bóg, jem Bògã zôzdrosnym, chtëren kôrze grzéch òjców na sënach jaż do trzecégò i czwiôrtégò pòkòleniô, tima, co Mie nienawidzą`".

Pwt 6, 5-9

"5Bãdzesz miłowôł PANA, twòjégò Bòga, z całégò swòjégò serca, z całi swòji dëszë, ze wszëtczich swòjich mòców. 6Niech w twòjim sercu òstóną te słowa, jaczé Jô dzysô tobie nakôzëjã. 7Wszczépisz je twòjim sënóm, bãdzesz ò nich mówił, czej bãdzesz doma, òb czas drodżi, czej pùdzesz spac i czej bãdzesz wstôjôł. 8Przëwiążesz je do twòji rãczi jakno merk. I niech òne bãdą przëòzdobą midzë twòjima òczama. 9Wëpiszë je na dwiérzowëch łożach swòjégò dodomù i na twòjich wierzejach".

PAP - Nauka w Polsce

lt/ ekr/

Zapisz się na newsletter
Copyright © Fundacja PAP 2024