Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
17.10.2019 aktualizacja 17.10.2019

Nos steruje wyborem pokarmu, gdy jesteśmy niewyspani

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Niewyspanie sprawia, że nasz mózg jest bardziej podatny na działanie kuszących zapachów i chętniej sięgamy po wysokokaloryczne produkty - informują naukowcy z Uniwersytetu Northwestern w stanie Illinois na łamach czasopisma "eLife".

Autorzy przekonują, że winę za to ponosi nasz nos, który w warunkach niedoboru snu silniej reaguje na zapachy, a także zaburzenie komunikacji pomiędzy dwoma obszarami mózgu, wpływającymi na nasze decyzje żywieniowe.

Wcześniejsze badania wskazywały, że niedobór snu powoduje wzrost poziomu niektórych endokannabinoidów, które organizm produkuje w naturalny sposób. Związki te mają istotne znaczenie dla zachowań związanych z jedzeniem oraz reakcji mózgu na zapachy.

Badacze (https://doi.org/10.7554/eLife.49053.001) testowali wpływ niedoboru snu na reakcję mózgu na zapachy w grupie 29 kobiet i mężczyzn w wieku od 18 do 40 lat. Uczestników podzielono na dwie grupy. Pierwsza mogła spać odpowiednio długo, a druga tylko przez cztery godziny. Po czterech tygodniach pierwsza grupa spała przez cztery godziny, a druga do woli. Uczestnikom podawano śniadanie, lunch i obiad o kontrolowanym składzie, ale także oferowano bufet z przekąskami. Za każdym razem naukowcy odnotowywali, co i w jakich ilościach spożywali uczestnicy.

Zaobserwowano, że w warunkach niedoboru snu badani sięgali po produkty o większej gęstości energetycznej (większa liczba kalorii na gram), takie jak pączki, frytki, chipsy czy ciastka.

Porównywano także poziom we krwi dwóch endokannabinoidów - 2AG i 2OG. Poziom 2OG wzrastał po zbyt małej ilości snu i wpływało to na wybory żywieniowe uczestników.

Przed posiłkami przeprowadzono także obrazowanie mózgu za pomocą rezonansu magnetycznego. Badanym prezentowano różne zapachy i obserwowano aktywność kory gruszkowatej, tj. struktury mózgu, która jako pierwsza otrzymuje sygnały węchowe. Aktywność kory gruszkowatej w odpowiedzi na poszczególne zapachy różniła się po dobrze przespanej i niedospanej nocy.

Kora gruszkowata wysyła informacje do innej struktury mózgu - wyspy, która gromadzi dane na temat zapachu, smaku i tego, jaka ilość pokarmu znajduje się w danym momencie w układzie pokarmowym - tłumaczą autorzy.

Okazało się, że u osób z niedoborem snu występowało pogorszenie łączności pomiędzy korą gruszkowatą a wyspą. Stopień pogorszenia komunikacji przekładał się na wzrost poziomu 2OG i wybory żywieniowe, tj. konsumpcję wysokokalorycznych produktów.

"Gdy jesteśmy niewyspani, te obszary mózgu nie otrzymują wystarczającej ilości danych. Kompensujemy to sięgając po pokarm o większej gęstości energetycznej, który da im silniejszy sygnał" - komentuje dr Thorsten Kahnt, autor badań.(PAP)

koc/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024