Nauka dla Społeczeństwa

24.04.2024
PL EN
29.05.2014 aktualizacja 29.05.2014

Muszka też się namyśla

Podobnie jak ludzie, muszki owocowe potrzebują chwili zastanowienia, aby podjąć trudną decyzję - informuje „Nature”.

Podejmowanie decyzji na podstawie zebranych informacji wymaga inteligencji. Jeśli informacje nie są jednoznaczne, wybór jest trudniejszy i wymaga więcej czasu. Namyślają się nie tylko ludzie, ale także małpy, a nawet szczury i myszy. Naukowcy uważali jednak, że mające bardzo prosty układ nerwowy owady reagują „automatycznie” – bez namysłu.

Jak wykazali naukowcy z University of Oxford, także w prostym mózgu zachodzą procesy decyzyjne. Muszkom więcej czasu zajmuje wybór pomiędzy silniejszym a słabszym zapachem, jeśli różnica w ich natężeniu jest niewielka. Efekt ten udało się powiązać z konkretnym genem (FoxP) oraz aktywnością mniej niż 200 neuronów. Mutacje FoxP sprawiają, że na podjęcie decyzji muszka potrzebuje więcej czasu, choć ostatecznie powzięte decyzje były podobne.

Cztery geny podobne do FoxP występują także u ludzi (na przykład- FOXP2). FoxP ma związek z językiem i poznawaniem.

Naukowcy nauczyli muszki unikania nowego zapachu o specyficznej intensywności. Owady nie miały problemu z wyborem właściwego zachowania, gdy słabszy zapach miał natężenie cztery bądź pięć razy mniejsze od kojarzonego z zagrożeniem. Jednak gdy różnica pomiędzy zapachami wynosiła zaledwie 10 proc., decyzje podejmowane były losowo. Im mniejsza i trudniej uchwytna różnica, tym więcej czasu potrzebowała muszka, zastanawiając się w strefie pomiędzy oboma zapachami.

Zachowanie owadów daje się opisać modelem matematycznym, który dotyczy także ludzkich decyzji. Jak mówi kierujący badaniami dr Shamik Das Gupta, mózg gromadzi informacje jak wiadro wodę. Gdy osiągną one odpowiedni poziom, podejmowana jest decyzja. Mutacje genu FoxP można porównać do ograniczenia dopływu lub powstanie przecieku w wiadrze.

Podobny efekt co mutacje genu – wydłużenie czasu potrzebnego do podjęcia decyzji - miały zmiany dotyczące mniej więcej 200 neuronów w tak zwanych ciałach grzybkowatych mózgu muszki (stanowiących mniej więcej 0,1 proc. wszystkich neuronów jej mózgu). Ciała grzybkowate mają duże znaczenie dla procesów związanych z uczeniem się. (PAP)

pmw/ krf/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024