Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
22.02.2013 aktualizacja 22.02.2013

Wrocławscy naukowcy zakończyli badania zębów neandertalczyków

Jeden z trzech zębów neandertalczyków znaleziony w jaskini Stajnia należy do 6-letniego dziecka, wynika z badań naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego. Znaleziska są także dowodem na to, że neandertalczycy używali wykałaczek.

W czwartek badacze zaprezentowali efekty trwających od kilku lat badań i podkreślili, że znalezione w 2008 r. w jaskini Stajnia w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej zęby, to pierwsze szczątki pochodzące z obszaru Polski i pierwszy bezpośredni dowód na występowanie neandertalczyka na północ od Karpat.

Jak powiedziała podczas konferencji prasowej dr Wioletta Nowaczewska z Katedry Antropologii Uniwersytetu Wrocławskiego, znaleziony ząb dziecka to unikat na skalę światową, ponieważ tego typu znalezisk jest bardzo niewiele. „Jest to ząb przed wyrżnięciem, czyli z bardzo dobrym zachowaniem korony. W literaturze podaje się informację jedynie o 10 takich znaleziskach na całym świecie” – mówiła Nowaczewska.

Drugi z zębów należał do 20-letniego mężczyzny i widnieją na nim urazy związane z wykorzystaniem wykałaczki. „Prawdopodobnie jest to ślad po działaniu twardego narzędzia z kości ptasiej lub rybiej, używanego do zabiegu paliatywnego, który znany jest nam z naszych czasów, gdy próbujemy coś usunąć, kiedy nam utkwi w zębach. Podobnie robili neandertalczycy” - tłumaczył dr Paweł Dąbrowski z Katedry Antropologii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Trzeci zaprezentowany ząb to dolny trzonowiec, należący do osobnika dorosłego. Został on przebadany z zastosowaniem m.in. specjalistycznego mikroskopu skaningowego i rentgena, przeprowadzono również rekonstrukcję oryginalnej wielkości korony zęba.

„W przypadku tego zęba widzimy cechy charakterystyczne dla neandertalczyków, w tym występowanie taurodontyzmu, czyli tzw. +byczej+ komory. Takie zęby są odporne na duże przeciążenia w aparacie żucia przy miażdżeniu przetwarzanego pożywienia np. surowego mięsa i ścięgien” - powiedział Dąbrowski.

Wiek znalezionych w jaskini Stajnia zębów szacuje się na 49 do 52 tys. lat. W celu weryfikacji autentyczności znaleziska przeprowadzono m.in. analizę grubości szkliwa, które w zębach należących do neandertalczyków było dużo cieńsze niż u gatunku Homo sapiens. „To kolejny dowód na to, że są to zęby neandertalskie” - podkreśliła Nowaczewska.

Szczątki zostały odkryte w 2008 r. przez naukowców z Zakładu Archeologii Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego, pracujących pod kierunkiem dr. Mikołaja Urbanowskiego. Interdyscyplinarne badania archeologiczne były tam prowadzone od 2006 r. Poza archeologami z Uniwersytetu Szczecińskiego w pracach uczestniczyli naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego, Politechniki Wrocławskiej, Państwowego Instytutu Geologicznego, Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Śląskiego oraz z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.

PAP - Nauka w Polsce

mic/ abe/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024