Nauka dla Społeczeństwa

18.04.2024
PL EN
02.10.2018 aktualizacja 02.10.2018

Rośliny Arktyki są coraz wyższe

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Arktyczną tundrę głównie porastała do tej pory karłowata, nieprzekraczająca kilku centymetrów wysokości roślinność. Teraz w tym krajobrazie, jak donoszą naukowcy na łamach ostatniego ”Nature”, powoli zaczynają dominować coraz wyższe gatunki roślin.

Na potrzeby badania zespół 130 biologów przeanalizował dane pochodzące z około 120 stanowisk w tundrze, głównie w arktycznych regionach Alaski, Kanady, Islandii, Skandynawii i Syberii.

Wynika z nich, że w ostatnich 30 latach wzrosła całkowita wysokość roślin wystepujących w tundrze. Nie tylko dotychczasowe rośliny zaczęły osiągać większe rozmiary, ale znacząco zmienił się też skład tamtejszej szaty roślinnej.

”Gatunki wyższe wzrostem oraz te rosnące dotąd w ciepłych obszarach tundry lub na jej południowych krańcach rozprzestrzeniły się teraz w całej tundrze” – mówi jedna z autorek badania, dr Nadja Rueger z Niemieckiego Centrum Badań nad Bioróżnorodnością (iDiy) i Uniwersytetu Lipskiego.

Jako powód zmian badacze wskazują zmiany klimatyczne. Arktyka jest jednym z miejsc na Ziemi, gdzie ocieplenie klimatu postępuje w najszybszym tempie. W ciągu analizowanych w badaniu 30 lat temperatury wzrosły tam o ok. 1 st. C. latem i 1.5 st. C. zimą.

Zdaniem głównej autorki badania, dr Anne Bjorkman z niemieckiego Centrum Badawczego im. Senckenberga, ekosystemy arktycznej tundry czekają dalsze zmiany. ”Jeśli większe rośliny zaczną rozprzestrzeniać się w obecnym tempie, [średnia] wysokość całej roślinności może wzrosnąć do końca stulecia o 20 do 60 proc.” – podkreśla.

Wraz ze współpracownikami nie znalazła ona jednak dowodów na to, że inwazja wyższych gatunków eliminuje rośliny niższe, które nadal są tam obecne. W ostatnich 30 latach nie zmieniły się też znacząco rozmiary liści czy zawartość w nich azotu.

Tundra i regiony arktyczne od dawna są przedmiotem badań nad zmianami klimatu, gdyż w wiecznej zmarzlinie uwięzione są znaczne ilości węgla. Jeśli rosnące temperatury powietrza przyspieszą jej rozmrażanie, węgiel ten trafi do atmosfery.

Badacze ostrzegają, że coraz wyższa ”wzrostem” roślinność może przyspieszyć proces topnienia zmarzliny. Na wyższych roślinach osadza się zimą więcej śniegu, co izoluje glebę pod nimi i sprawia, że zamarza ona zimą wolniej i na mniejszą głębokość.

”Choć jest jeszcze wiele niewiadomych, wyższa roślinność tundry może napędzać zmiany klimatu, zarówno w Arktyce, jak i na całej Ziemi” – podsumowuje Bjorkman.

Więcej - na stronie https://www.nature.com/articles/s41586-018-0563-7 (PAP)

dwo/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024