Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
21.06.2018 aktualizacja 21.06.2018

Burza pyłowa na Marsie coraz intensywniejsza

Autoportret (selfie) wykonany przez łazik Curiosity 15 czerwca 2018 r. (Sol 2082). Pył ograniczył widoczność w okolicy i ilość docierającego światła słonecznego. Źródło: NASA/JPL-Caltech. Autoportret (selfie) wykonany przez łazik Curiosity 15 czerwca 2018 r. (Sol 2082). Pył ograniczył widoczność w okolicy i ilość docierającego światła słonecznego. Źródło: NASA/JPL-Caltech.

Na Marsie od dwóch tygodni trwa burza pyłowa, której rozmiary wciąż rosną. W środę NASA podała, że burza okrąża już całą planetę, czyli że jest globalna. Gdyby burza o podobnej skali zdarzyła się na Ziemi, to miałaby rozmiary większe od Ameryki Północnej i Rosji razem wziętych.

W ostatnich dniach - z powodu burzy pyłowej - informowano o wstrzymaniu aktywności naukowej łazika Opportunity, który jest zasilany bateriami słonecznymi. Znajdujący się w innym rejonie planety łazik Curiosity nie ma takiego problemu z marsjańskim pyłem, gdyż posiada zasilanie niezależne od światła słonecznego. NASA liczy na to, że Curiosity będzie kontynuował badania także w trakcie burzy.

Łazik Curiosity odnotowuje stopniowy wzrost ilości pyłu w swoim otoczeniu. W ostatnim tygodniu ilość ta podwoiła się. Stopień blokowania światła słonecznego (nieprzezroczystość atmosfery, oznaczana, jako tau) wynosi obecnie 8, co jest najwyższą wartością odnotowaną w historii misji tego łazika. W przypadku Opportunity wskaźnik ten miał wartość 11 w trakcie ostatniego pomiaru.

Amerykańska agencja kosmiczna pokazała zdjęcia wykonane w ostatnich dniach przez Curiosity, na których wyraźnie widać zmiany warunków na skutek większego zapylenia atmosfery. Łazik przesłał też zdjęcie samego siebie.

Naukowcy z NASA wskazują, że rozwijająca się obecnie burza pyłowa na Marsie to dobra okazja, na lepsze poznanie przebiegu tych zjawisk na Czerwonej Planecie. Poprzednia globalna burza pyłowa miała miejsce w 2007 roku, a więc pięć lat przed lądowaniem Curiosity. Obecnie, poza Curiosity na powierzchni, burza może być także śledzona przez kilka amerykańskich i europejskich sond orbitalnych krążących wokół Marsa.

Burze pyłowe to częste zjawiska na Marsie. Mogą mieć różne rozmiary, od lokalnych, po globalne. W skrajnych przypadkach chmury pyłu mogą docierać w atmosferze nawet na wysokość 60 kilometrów.

Zjawiska burzy pyłowej występują również na Ziemi, w pustynnych rejonach Afryki Północnej, na Środkowym Wschodzie i na południowym-zachodzie Stanów Zjednoczonych. Jednak ziemskie burze pyłowe nie mają warunków do rozprzestrzeniania się globalnie. Nasza atmosfera jest grubsza, a grawitacja planety silniejsza, co wpływa na skuteczniejsze osadzanie się pyłu. Również ziemska roślinność ma wpływ na mniejsze rozprzestrzenianie się pyłu. (PAP)

cza/ ekr/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024