Ekohydrolodzy z UŁ z nagrodą "Best of the Best" – najwyższym wyróżnieniem KE

Ideą nagród, przyznawanych corocznie przez Komisję Europejską, jest promocja najlepszych projektów i rozpowszechnianie ich efektów. Z grona zakończonych projektów LIFE wybierane są najlepsze, które otrzymują wyróżnienie „BEST LIFE Environment Projects 2016-2017”.

W obecnej edycji do grona finalistów zakwalifikowano 62 przedsięwzięcia. Na uroczystej gali w Brukseli (23 maja) KE przyznała po trzy nagrody "Best of the best" w trzech obszarach: Środowisko/Przyroda/Klimat (w sumie - dziewięć projektów). W gronie zwycięzców znalazł się polski EH-REK „Ekohydrologiczna rekultywacja zbiorników rekreacyjnych „Arturówek” (Łódź) jako modelowe podejście do rekultywacji zbiorników miejskich”, przeprowadzony przez Uniwersytet Łódzki - poinformował w piątek PAP rzecznik NFOŚiGW.

Naukowcy z UŁ zbudowali specjalne instalacje, które efektywnie usuwały zanieczyszczenia wody. W przeszłości próbowano usuwać zanieczyszczenia bezpośrednio z dna zbiorników, jednak metoda ta okazała się mało skuteczna. Dzięki projektowi EH-REK i innowacyjnym rozwiązaniom opracowanym przez łódzkich naukowców w krótkim czasie udało się znacznie poprawić jakość wód w górnej zlewni rzeki Bzury, w której skład wchodzą zbiorniki Arturówka.

W ramach projektu ekohydrolodzy skonstruowali w zbiornikach specjalne instalacje, które skutecznie usuwały zanieczyszczenia transportowane do zbiornika rzeką oraz kolektorami deszczowymi.

Zastosowane w tym celu systemy to konstrukcje składające się z trzech części: sedymentacyjnej, w której następuje spowolnienie dopływu wody i zachodzą procesy osiadania na dnie zawiesiny; części geochemicznej, w której woda oczyszczana jest głownie ze związków fosforu rozpuszczonych w wodzie oraz części biologicznej, w której rośliny wodne asymilują związki azotu.

Określono je jako sekwencyjne systemy sedymentacyjno-biofiltracyjne (SSSB) ze względu na funkcję, jaką pełnią.

Integracja biotechnologii ekologicznych SSSB z klasycznymi rozwiązaniami hydrotechnicznymi, np. podziemnymi separatorami, umożliwiła stworzenie tzw. systemów hybrydowych. Skuteczność takich systemów dochodzi nawet do 95 proc. usuwania zawiesiny oraz 80-90 proc. redukcji związków azotu i fosforu. Dodatkowo po raz pierwszy powiązano wiele rozwiązań ekohydrologicznych dla górnego fragmentu dorzecza systemu rzeki Bzury, dzięki czemu wyeliminowano toksyczne zakwity ze zbiorników w Arturówku.

Oprócz samej budowy instalacji w ramach projektu przeprowadzono szkolenia dla samorządów z zarządzania zasobami wodnymi na terenach miejskich.

Projekt „Ekohydrologiczna rekultywacja zbiorników rekreacyjnych „Arturówek” (Łódź) jako modelowe podejście do rekultywacji zbiorników miejskich” realizowany był w latach 2010-2016. Koordynatorem projektu był prof. Maciej Zalewski z Katedry Ekologii Stosowanej WBiOŚ UŁ, a kierownikiem dr Tomasz Jurczak. Jego współbeneficjentami były miasto Łódź oraz Łódzka Spółka Infrastrukturalna. Projekt finansowany był przez Komisję Europejską oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Ekohydrologia to nauka integrująca wiedzę ekologiczną i hydrologiczną. Umożliwia nie tylko zrozumienie procesów zachodzących w środowisku, ale opracowanie nowych metod poprawy stanu środowiska, które obecnie nazywane są - biotechnologiami ekologicznymi. Istotą tych innowacyjnych metod jest wykorzystanie własności ekosystemów jako narzędzia do poprawy stanu środowiska i budowania zrównoważonego rozwoju.

Naukowcy z Katedry Ekologii Stosowanej Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska już wcześniej znaleźli się w prestiżowym gronie "Best LIFE Projects" - najlepszych projektów, które zakończyły się w latach 2016-2017. Teraz ich działanie uznano za najlepsze na Starym Kontynencie w kategorii "środowisko" – poinformował PAP rzecznik uczelni Paweł Śpiechowicz.

Wyróżnienie "Best" otrzymało też pięć innych polskich inicjatyw. Tytuł ten trafił do: Instytutu na rzecz Ekorozwoju (za projekt "Dobry Klimat dla Powiatów"), Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach (za projekt "Nowe środki ulepszania gleby do redukcji zanieczyszczeń i rewitalizacji ekosystemu glebowego"); Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie (za projekt "EKOtony dla Redukcji zanieczyszczeń Obszarowych"); Biebrzańskiego Parku Narodowego (za projekt "Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap I") oraz Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (za projekt "Ogólnopolska kampania informacyjno-promocyjna pn. Poznaj swoją Naturę". Wszystkie nagrodzone projekty z Polski były współfinansowane przez NFOŚiGW.

Nagroda "Best" przypadła też międzynarodowemu projektowi SAMBAH – Static Acoustic Monitoring of the Baltic Harbour Porpoises (Statyczny monitoring akustyczny morświnów bałtyckich), w realizacji którego brały udział Uniwersytet Gdański oraz Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. 

PAP - Nauka w Polsce

szu/ zan/