Nauka dla Społeczeństwa

23.04.2024
PL EN
25.05.2018 aktualizacja 25.05.2018

Gen, który chroni mózg

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Dzięki genowi Ankrd16 zmniejsza się ryzyko chorób neurodegeneracyjnych – odkryli naukowcy University of California w San Diego (USA). O ich badaniach informuje "Nature”.

Nieprawidłowe białka mogą tworzyć szkodliwe złogi, których obecność jest typowa dla choroby Alzheimera, Parkinsona czy innych zaburzeń neurologicznych. Chociaż powody powstawania złogów pozostają tajemnicą, wiadomo, że ma to związek z zakłóceniami przekazywania informacji genetycznej.

Profesor Susan Ackerman z University of California w San Diego i jej koledzy od lat badają procesy powstawania złogów w mózgu. Ich najnowszym odkryciem jest rola genu Ankrd16, który zapobiega tworzeniu się białkowych złogów.

Przepływ informacji od genu do białka jest procesem ściśle kontrolowanym i korygowanym przez mechanizmy biologiczne, aby ograniczyć możliwość powstawania nieprawidłowych białek.

Autorzy badań odkryli, że Ankrd16 (Ankyrin Repeat Domain 16) chroni specyficzne neurony, zwane komórkami Purkinjego, które obumierają, gdy procesy korekcji zawodzą (są szczególnie wrażliwe na obecność złogów).

Bez odpowiedniego poziomu Ankrd16 zlokalizowane w móżdżku komórki Purkinjego błędnie aktywują ”lepki” aminokwas serynę, który następnie jest wbudowywany w białka i powoduje ich agregację (łączenie się w złogi).

Autorzy porównują Ankrd16 do zaworu bezpieczeństwa lub do gąbki, która wchłania nieprawidłowo aktywowana serynę, zapobiegając tworzeniu i gromadzeniu się wadliwych białek.

Poziom Ankrd16 w komórkach Purkinjego jest zwykle niski, co czyni je podatnymi na wytwarzanie nieprawidłowych białek. Podniesienie poziomu kodowanego przez ten gen białka chroni komórki przed obumieraniem, natomiast jego usunięcie – w przypadku myszy z zaburzeniami procesów kontrolujących jakość białek – doprowadziło do gromadzenia się złogów i obumierania neuronów. Zdaniem naukowców odkrycie przyczyni się do lepszego zrozumienia chorób neurodegeneracyjnych.(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024